Bilim insanları yapay böbrek olarak bilinen hemodiyaliz sistemleri için yeni bir malzeme geliştirdi.
Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) Acil Araştırma ve Geliştirme Projelerini Destekleme Programı kapsamında desteklenecek proje Türkiye’nin köklü üniversitelerinden akademisyenleri bir araya getiriyor.
Yürütücülüğünü Bursa Teknik Üniversitesi (BTÜ) Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ayça Meriç Hasanoğlu’nun yaptığı “Bakteriyel Selüloz Tabanlı Metal Organik Kafes Hibrit Membranların Yapay Böbrek Uygulamalarında Kullanımı “ adlı proje ile hemodiyaliz işlemlerinde kanı toksinlerden ayırma performansının arttırılması hedefleniyor.
Dünyada 2 milyondan fazla insanın kronik böbrek yetmezliğinden dolayı hemodiyaliz tedavisi gördüğünü bu nedenle projenin hayata geçirilmesinin özellikle önemli olduğunu belirten Prof. Dr. Ayça Meriç Hasanoğlu, “Yapay böbrek olarak da bilinen hemodiyaliz, kanın vücut dışında bir makine aracılığıyla filtre edilerek temizlenmesinin ardından tekrar dolaşım sistemine verilmesi yöntemidir. Bu filtrasyon işlemi, polimerik ince filmler olan membranlar sayesinde gerçekleşir. Hemodiyaliz işlemlerinde kullanılan membranların biyouyumluluğu ve kanı toksinlerden ayırma performansı oldukça önemlidir. Biyomedikal ayırma işlemlerinde kullanılan mevcut membranlara alternatif olarak işlem kalitesini artıracak bir malzeme üzerinde çalışıyoruz.” ifadelerini kullandı.
Hemodiyaliz uygulamasında kullanılan membran malzeme özelliklerinin istenmeyen reaksiyonlara neden olabileceğini aktaran Hasanoğlu, “Kullanılan membran malzeme biyouyumlu değilse kanın pıhtılaşmasına, kan proteinlerinin malzeme yüzeyinde toplanarak adezyonuna ve kanda istenmeyen reaksiyonlara sebep olabilir. Bu gibi sorunların çözümü için yüksek biyouyumlu ve toksinlere karşı üstün ayırma özellikleri gösteren selülozik bir malzeme geliştirilecek.” dedi.
Hemodiyalizde bugüne kadar kullanılan malzemelerden farklı olarak geliştirilecek malzemenin daha düşük maliyetli ve işlevsel olduğunu dile getiren Hasanoğlu, “Çeşitli mikroorganizmaların fermantasyonu ile düşük maliyette, büyük ölçekte ve çevre dostu yöntemle saf olarak elde edilen bakteriyel selüloz membran, medikal ayırma uygulamaları için oldukça uygun bir biyomalzeme. Bu membranların toksin ayırma performansı ve biyouyumluluğu, polimerin çeşitli yöntemler ile modifiye edilmesi yoluyla artırılacak. Bunun için polimere çinko esaslı metal organik kafes yapıda nano parçacıklar eklenecek. Metal organik kafes yapılar, metal iyonları veya metal kümelerinin birbirine organik bağlarla bağlanması ile oluşan hibrit malzemelerdir. Bu parçacıkların ayarlanabilir gözenek boyutu, yüksek yüzey alanı gibi özellikleri, polimerlere istenen özellikleri katma ve ayırma performansını artırma kapasitesine sahiptir. Projede bu nano parçacıkların bakteriyel selüloz membran üzerinde sentezlenmesi ile elde edilen modifiye malzemelerin yapay böbrek üzerine kullanımı araştırılacaktır. Metal organik kafes yapıdaki nano parçacıkların bakteriyel selüloz membranın ayırma özelliklerini ve biyouyumluluğunu önemli ölçüde iyileştirilebileceğini öngörüyoruz.” şeklinde konuştu.
Bursa Teknik Üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi ve Marmara Üniversitesi iş birliğinde yürütülecek çalışma ekibinde Prof. Dr. Oğuzhan Gündüz, Prof. Dr. Fatih Eren, Doç. Dr. İlknur Küçük ve Kimya Yüksek Mühendisi Aslıhan Çalhan yer alıyor.
