Bursa Sanayicileri ve İşinsanları Derneği (BUSİAD), Bursa ekonomisinin nabzını tutmak adına üyeleri nezdinde Temmuz 2025’te gerçekleştirdiği, BUSİAD İktisadi Yönelim Anketi’nin sonuçlarını açıkladı.
Bursa Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Metin Özdemir’in katkılarıyla gerçekleştirilen çalışmada, katılımcıların düşüş eğilimindeki enflasyon ve faiz indirimleriyle gelecekten kısmen daha umutlu olduklarını gösteriyor.
Ankete katılanların verdiği yanıtlardan, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın (TCMB) Temmuz ayında beklentilerin üzerindeki faiz indiriminin, enflasyon görünümüne bağlı olarak sürebileceği anlaşılıyor.
Eldeki veriler, Mart-Nisan döneminde bozulan görünümün kısmen iyileştiğine işaret ediyor. Temmuz 2025 (2025 II. Çeyrek) BUSİAD İktisadi Yönelim Anketine verilen yanıtların; ekonomide gözlenen yavaşlama eğilimini teyit eden fakat özellikle sanayide zayıf eğilim sürse de önceki çeyreğe göre görece toparlanmayı yansıtan bir görünüm sunduğu gözleniyor. Bu çerçevede ankete verilen yanıtların bir önceki çeyreğe göre değişimi, toplulaştırılmış halde aşağıda sunulmaktadır:
YAVAŞLAMA VAR AMA…
Ankete katılan tüm firmaların mevcut ekonomik koşullardaki görünümünün, bir önceki çeyreğe göre önemli ölçüde zayıfladığı gözlenmektedir. Bununla birlikte firmalar, gelecek altı aylık süre içinde mevcut görünümlerinin kısmen toparlanacağını değerlendirmektedir. Firmalar, önümüzdeki üç ay içinde bir önceki çeyreğe göre üretim hacimlerinde kısmi bir iyileşme olmasını beklemektedir.
Ankete katılan tüm firmalar, önümüzdeki üç ayda istihdam düzeyinde bir önceki çeyreğe göre yatay bir seyir beklemektedir. Ayrıca, önümüzdeki 6 ay boyunca ücretlere ilişkin maliyetlerde yukarı yönlü bir değişim beklenirken söz konusu beklenti bir önceki çeyreğe göre ortalama olarak belirgin bir artış eğilimindedir. Ankete katılan tüm firmalar açısından gerek gelecek 12 ayda geçmiş 12 aya kıyasla makine-teçhizat yatırımlarının gerekse aynı dönem için bina-tesis yatırım harcamalarının bir önceki çeyreğe göre ortalama olarak toparlanacağını değerlendirmektedir.
İHRACAT BEKLENTİSİ VE FAİZ…
İhracat yapan firmalar, gelecek üç aya ait ihracat siparişlerinin bir önceki çeyreğe göre ortalama olarak artış yönünde bir değişim göstermesini beklerken, söz konusu beklenti imalat sanayinde oldukça güçlüdür. Ankete katılan tüm firmaların faiz riskinde aşağı yönlü bir eğilim gözlenmektedir.
Firmaların, faiz indirim sürecinin devam edeceği beklentisi içinde oldukları anlaşılmaktadır. Yanı sıra firmalar, finansman ihtiyacının da bir önceki çeyreğe göre azalacağını beklemektedir. İmalat sanayinin ise bir önceki çeyreğe göre ortalama olarak kur riskinde belirgin bir azalış söz konusudur. Ankete katılan tüm firmaların gelecek üç aylık dönemde TL cinsi kredi faiz oranına ilişkin beklentisinin bir önceki çeyreğe göre ortalama olarak önemli ölçüde aşağı yönlü olması, firmaların finansal koşullarda gevşeme beklentisini yansıtmaktadır.
MALİYETLER VE ENFLASYON…
Ankete katılan tüm firmalar itibariyle, döviz kurundaki değişimlerin satış fiyatlarını etkileme hızı ağırlıklı olarak 0-3 ay arasında gerçekleşirken, tüm firmalar için bir önceki çeyreğe göre ortalama olarak hızın önemli ölçüde azaldığı gözlenmektedir. Ankete katılan firmalar gelecek 3 ayda ortalama birim maliyetlerinin artmasını beklerken, söz konusu beklenti bir önceki çeyreğe göre güçlenmiştir. Firmalar gelecek 3 aya ilişkin satış fiyatlarının bir önceki çeyreğe göre aşağı yönlü değişmesini beklerken söz konusu beklenti imalat sanayinde daha zayıftır. Ankete katılan tüm firmalar itibariyle, yıl sonu yıllık üretici fiyatları enflasyonu beklentisinin, bir önceki çeyreğe göre ortalama olarak önemli ölçüde azalış yönünde değişim gösterdiği görülmektedir.
“SİNYALLER BİLE YETTİ…”
Anket sonuçlarını değerlendiren BUSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Buğra Küçükkayalar, enflasyon ve faizdeki düşüş eğiliminin ekonominin gerçeklerinin anlaşılması açısından kıymetli olduğunu ifade ederken, “Yüksek enflasyon ve yüksek faiz üreten için de tüketen için de katlanılmaz bir durumdur. Bunun değişmeye başladığının sinyalleri bile üreticilerin umutla dolmasına yetmiştir. İhtiyatlı bir iyimserlik dönemindeyiz. Umalım ki ekonominin kendi faktörleri dışındaki etkenler bu iyimser havayı bozmasın. Kaybedilen 2025 yılını baştan kabullenmiştik. 2026 yılının toparlanma yılı olmasını diliyoruz” diye konuştu.
Küçükkayalar, ankete katılımın giderek arttığını da ifade ederek, ankete yanıt veren BUSİAD üyesi firmalara da teşekkür etti.
