BOP (Büyük Orta Doğu Projesi) gerçekleşti mi?
Türkiye-Suriye arasında 913 kilometrelik sınır Suriye başkenti olan, Şam düştü.
İsrail daha rahat bir nefes aldı diyenler çoğunlukta.
LAWRANCE ne demişti? Tarih, Arap savaş stratejilerinin çoğunlukla müzakere, para ve bazen ‘dost görünen’ ihanetlerle şekillendiğini gösteriyor. Osmanlı’ya karşı İngiliz altınlarıyla yürütülen isyanlar, Irak Savaşı’nda ABD askerlerinin hiç direnişsiz Bağdat’a girişi ve şimdi Şam’da yaşanan bu çöküş. Ülkenin lideri, uçağa atlayıp arkasına bakmadan kaçtı. “Savaş olmadan zafer kazanmak” fikri, Arabistanlı Lawrence’ın Bilgeliğin Yedi Sütunu eserinde dile getirdiği gibi, “Kıvılcım olmadan yangın beklemekten” farksızdır.
Esad, uçağıyla Rusya’ya, sığındı.
Ama Rusya, yardıma gelmedi.
İran, elini uzatmadı.
ABD, seyirci kaldı.
Fransa, İngiltere sustu.
Hizbullah da Şam’ı terk etti. 61 yıllık Baas Rejimi, 54 yıllık Esad Ailesi devri, 24 yıllık Beşar Esad yönetiminin sonu geldi.
Esad’ın ve babası Hafız Esad’ın Şam’daki, Halep’teki heykelleri de yıkılıp parçalandı. Esad’ın sarayı talan edildi. Merkez Bankası yağmalandı, son paralar torbalara doldurulup kapanın elinde kaldı.
Suriye ordusu dağıtıldı.
Hapishaneler boşaltıldı.
Yenenler Şam Emevi Camisi’nde sabah namazı kılıp zaferlerini tekbirlerle kutladılar. Havai fişekler atıldı. Yenenlerin komutanı HTŞ lideri, IŞİD, El Nusra, El Kaide kökünden güç almış biri diye biliniyor.
Değiştim görüntüsü veren, batılı gibi giyinen HTŞ lideri; “Allah’ın huzurunda ve halkımızın önünde şu sözü veriyoruz: Suriye’de özgür, adil ve demokratik bir devlet kuracağız. Bu devlette tüm vatandaşlar eşit olacaktır” dedi.
Geçiş süreci başladı.
Yeni Suriye nasıl olacak?
Hangi kafa inşa edecek?
Ekmek.
Özgürlük.
Eşitlik.
Kardeşlik.
Nasıl bir sayfa açılacak?
Suriye’nin dış ipleri kimde olacak ve yeni Suriye’de kimin düğmeleri, kimin iliğine düğmelenecek, göreceğiz.
Büyük Orta Doğu Projesi; son sahnesi Suriye’de oynanan mezheplerin ve milletlerin birbiriyle vuruşturulması planı mı?
Türkiye ile Suriye hem komşu, hem GAP Bölgesi suları ile et ve tırnak gibi aynı coğrafyanın iki ülkesidir.
Ortadoğu coğrafyasında bir kez daha “Ben varım” dediği bir süreç yaşanmakta.
Kendi Coğrafyası nasıl olur belli değil.
Sığınmacıların tamamı dönecek mi?
Yeni bir dönem açılır mı?
