Pakistan ile Hindistan arasındaki gerilimi değerlendiren AK Partililer, iki ülke arasında yaşanacak bir savaşın kazanının olmayacağını belirtti. Türkiye’nin iki ülke arasında arabuluculuk görevi yapmaya hazır olduğunu vurgulayan AK Partililer, eğer taraflar isterse Türkiye’nin bu konuda adım atmaktan mutluluk duyacağını kaydettiler.
Pakistan ile Hindistan arasındaki ihtilaflı Keşmir bölgesinde tırmanan gerilimi AK Parti’nin bölgeyi iyi bilen iki ismi Ali Şahin ve Burhan Kayatürk Sptunik’e değerlendirdi.
Güney Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi’nin (GASAM) kurucusu, Türkiye — Pakistan Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Başkanı AK Parti Gaziantep Milletvekili Ali Şahin, Hindistan ile Pakistan arasında Keşmir kaynaklı gerilimin ilk kez yaşanmadığına dikkat çekti.1948 yılından bu yana Hindistan ile Pakistan’ın Keşmir meselesi yüzünden üç kez küçük çaplı da olsa savaştıklarını kaydeden Şahin, “Çatışma noktasına taşında bu kriz. Gerek BM’nin müdahalesi ile gerek dışarıdan yapılan müdahalelerle bu geniş kapsamlı konvansiyonel bir savaşa dönüşmeden önlendi” dedi. Şahin, sözlerini şöyle sürdürdü:
‘İKİ ÜLKENİN YAPMASI GEREKEN TERÖRE KARŞI ORTAK ÇALIŞMA’
“Burada mesele bölgede hakim olan terör örgütlerinin bölge istikrarını ortadan kaldırmaya yönelik teşebbüsü. Son kriz de Keşmir’de Hindistan güvenlik güçlerine düzenlenen bir saldırı neticesinde 40 Hindistan askerinin hayatını kaybetmesi neticesinde ortaya çıkan bir kriz. Hindistan bu süreçte Pakistan’ı bölgedeki Hindistan’a karşı ve Keşmir’deki terör örgütlerini desteklemekle suçluyor. Aslında Hindistan ile Pakistan’ın yapması gereken bölgedeki bütün terör örgütleriyle alakalı bir araya gelerek bu terör örgütlerinin bölgedeki faaliyetlerinin ortadan kaldırılmasına yönelik bir ortak çalışma, çaba. Ortak çalışma çaba aslında bu krizleri savaşa dönüşme riski olan bu krizleri ortadan kaldırmak için en doğru adım olur.
Pakistan bu terör örgütlerinin arkasında olmakla suçlanıyor ama diğer açıdan da bakıldığında Pakistan bölgede ve dünyada terörden en çok etkilenen, en fazla terör saldırısına maruz kalan bir ülke. Çeşitli terör örgütlerinin Pakistan uzun yıllardan bu yana maalesef ki intihar saldırılarına, çeşitli provokatif saldırılara maruz kalan bir ülke aynı zamanda. Bu anlamda her iki ülkenin yani terörden etkilenen her iki ülkenin de terör örgütlerine yönelik ortak bir bölgesel işbirliği içine girmesi bu tür krizlerin önlenmesi için hayati önem taşıyor.”‘BÖYLE BİR SAVAŞIN KAZANI OLMAZ’
TBMM Dışişleri Komisyonu üyesi de olan AK Partili Ali Şahin, iki ülke arasındaki bir savaşın kazananı olmayacağını da vurgulayarak, “Böyle bir savaşın kazananı olmaz, Hindistan ile Pakistan arasında gerçekleşecek bir savaşın. Daha önce üç kez olmadığı gibi bundan sonra da böyle bir savaşın, çatışmanın kimseye faydası olmayacaktır” dedi.Her iki ülkenin de nükleer güce sahip olduğunu hatırlatan Şahin, nükleer gücün kullanılmasına yönelik bir endişe ise taşımadığını kaydetti. Şahin, şöyle devam etti:
“Çünkü daha önceki çatışmalarda da aslına bakarsanız her iki ülkenin nükleer yeteneği, nükleer kapasitesi konvansiyonel bir savaşa evrilmesinin önüne geçti, her iki ülkenin de sahip olduğu bu nükleer yetenek. O anlamda daha tedbirli daha makul, gerilimin dozunun indirilmesine, hararetin indirilmesine yönelik bundan sonra adımlar bekliyorum açıkçası. Nitekim bugün Hindistan kendi ülkesindeki sınıra yakın Pakistan sınırına yakın bölgelerdeki havalimanlarını tekrar uçuşlara açarak bu gerilimi düşürmeye yönelik ilk adımını atmış oldu.”
Bu gerilimlerden sadece Pakistan ve Hindistan’ın zararlı çıkmadığını da vurgulayan Şahin, “Aynı zamanda Güney Asya bir bütün olarak bu tür istikrarsız süreçlerden etkileniyor. Güney Asya’nın barış süreçlerini, istikrar süreçlerini olumsuz etkiliyor” dedi.‘TÜRKİYE ADIM ATMAKTA MUTLULUK DUYAR’
Türkiye’nin bu süreçte hem Hindistan hem Pakistan açısından arabuluculuk rolü oynayabilecek bir ülke olduğunu kaydeden Şahin, her iki yakadan da gerilimin azaltılması, krizin indirilmesi ve sorunların giderilmesine yönelik eğer bir adım beklentisi olursa Türkiye’nin bu konuda adım atmaktan mutluluk duyacağını kaydetti.
‘BM BAŞARISIZ OLMUŞ BİR ÖRGÜT, YA YENİDEN YAPILANMALI VEYA ÇOK DAHA GÜÇLÜ MEKANİZMALAR KURULMALI’
Şahin, Keşmir meselesinin sadece Hindistan ile Pakistan ilişkilerini değil bütün bir bölgenin güvenliğini ortadan kaldıran, istikrarsızlaştıran bir unsur olduğunu vurguladı. Şahin, şöyle devam etti:
“1948’den bu yana bu bölgede savaşlara, çatışmalara sebebiyet veren, göçlere sebebiyet veren, insani dramlara, insan hakları ihlallerine sebep veren bir mesele Keşmir meselesi. 1948’den bu yana neredeyse BM’nin yaşı ile aynı yaşa sahip bir kriz. Maalesef BM’nin kriz önleme, krizleri ortadan kaldırma, savaşları önleme noktasındaki başarısızlığının bir neticesidir aynı zamanda. BM, savaşları önlemek, krizleri önlemek ve krizlerin müzakere yoluyla çözümünü öngörmek adına oluşturulmuş bir örgüt. Ama maalesef BM, bu anlamda bütün bir tarihine baktığınızda uluslararası camiaya mal olmuş küresel anlamda istikrarsızlık üreten Filistin meselesi gibi, Keşmir meselesi gibi meseleleri çözmekte başarısız olmuş bir örgüt. O anlamda BM’nin de ya yeniden tanımlaması veya bu krizleri çözebilecek çok daha güçlü uluslararası mekanizmaların kurulması gerektiğine inanıyorum.”AK PARTİLİ KAYATÜRK: İKİ ÜLKE ARASINDA SADECE KEŞMİR PROBLEMİ YOK EGO PROBLEMİ VAR
Bir süre Pakistan ve Hindistan’da da yaşamış olan AK Parti Dış İlişkiler Başkan Yardımcısı Burhan Kayatürk, Keşmir meselesi çözülmedikçe iki ülke arasında bu tür problemlerin çok sık yaşanacağı görüşünde. İki ülke arasında sadece Keşmir probleminin de olmadığını vurgulayan Kayatürk, şöyle devam etti:
“Tabiri caizse bir ege problemi var. Pakistan’a bir saldırı olduğu zaman Hindistan’ın halkında o büyüklüğüne rağmen sanki küçük bir ülke büyük bir zafer elde etmiş gibi sokaklarına kadar yansıyan bir zafer havası oluşur. Aynı şey Pakistan’ın Hindistan’a karşı saldırıda en ufak bir başarı elde etmesinde de Pakistan’da böyle bir hava oluşur. Pakistan, ‘iki tane Hindistan uçağını düşürdük‘ dediği zaman çok büyük bir coşku Pakistan’da oluştu.”‘HİNDİSTAN’DAKİ SEÇİMDEN ÖNCE OLMASI TAHİLSİZLİK ‘
BM Güvenlik Konseyi’nin Keşmir ile ilgili referandum kararı olduğuna dikkat çeken Kayatürk, bu kararın başta Hindistan tarafından kabul edilmesine rağmen daha sonraki dönemde Hindistan’ın bu kararı konuşmak bile istemediğini söyledi. Kayatürk, “Beni endişeye sürükleyen bir başka sıkıntı da Hindistan’da 45 gün sonra seçimin olması. Bu seçimden önce oradaki Hindu milliyetçiliğinin önemli bir sesi olan parti (BJP) iktidarda. İki dönemdir iktidarda başarılı işler de yapıyor. Fakat iktidara geldikten sonra uç milliyetçiliği dediğimiz yapısını çok fazla değiştiremedi. Söylemde milliyetçi duruyor. Böyle olunca da bu Hindistan’da seçimden önce bu işin olmasını ben talihsizlik olarak görüyorum. Daha fazla Pakistan’a saldırma girişimleri olabilir” dedi.
‘TÜRKİYE’NİN İTİDAL ÇAĞRISI DOĞRU TUTUM, BM’Yİ İŞARET ETMESİ ÖNEMLİ’
Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun her iki ülkeye de sağduyu ve itidal çağrısı yapmasının doğru bir tutum olduğunu vurgulayan Kayatürk, Çavuşoğlu’nun özellikle BM’yi işaret ederek bir diyalog çağrısı yapmasını önemli bulduğunu söyledi. Kayatürk, “Çünkü BM Güvenlik Konseyi’nin zaten kararı var. Bu kararlar uygulansa, bu kararlar üzerinde oturulup konuşulsa en azında bir masaya gelinmesi bile tansiyonu düşürür çok ciddi manada düşürür” dedi.‘ÇOK ZOR OLMASI LAZIM NÜKLEER BİR HAREKETİN İÇİNE GİRMEK AMA…’
Her iki ülkenin de tansiyonu düşürücü adımlar atması gerektiğin ifade eden Kayatürk, “Pakistan bunu yapmaya hazır, Hindistan seçimden önce bunu ne kadar başarır bilmiyorum. Orada ciddi endişelerim var doğrusu. Ama başka da çözümü yok çünkü iki ülkenin de ciddi askeri gücü var. Hindistan çok daha güçlü olabilir ama unutmamamız gereken bir şey daha var, iki ülkenin de atom bombası var. Nükleer güç sahibi olduğunuz zaman, bu şekilde iki düşman kardeş olduğunuz zaman Allah korusun her an ciddi sıkıntılar olabilir” diye konuştu.
Kayatürk, nükleer gücün kullanılma endişesi taşıyıp taşımadığına ilişkin soru üzerine de “Çok zor olması lazım nükleer bir hareketin içine girmek ama Pakistan çok sıkıştırıldığı taktirde yapabilecek bir şeyinin olmadığını Pakistanlı gazeteciler dün yazmaya başladılar. Aklı başında dört beş gazeteci yazmış, evet ben ondan endişe ediyorum” dedi. Kayatürk, “Yani böyle bir endişeniz var?” sorusunu da şöyle yanıtladı:
“Var evet. Yani bu belki Delhi’nin veya Bombay’ın merkezine değil de ama bir köşeye bir yere atılma gibi bir niyetlerinin olduğunu tahmin ediyorum. Yoksa nükleer savaş şu anda çok zor, böyle kitlesel bölgelere bu şekilde nükleer atmak muhtemelen şu anda gündem dışıdır ama Pakistan’daki basından gördüğüm kadarıyla nüfusun çok seyrek çok az olduğu bazı Hindistan bölgelerine bu şekilde bir şey yapılabilir ki bu sefer karşılığını getirir kontrol edilemez. Ama Pakistan ‘bizi sıkıştırmayın sıkıştırdığımız zaman yapabileceğimiz başka bir şey yok’ diye söylüyor. Bunu da en aklı başında dört beş gazeteci yazınca endişe ettim. Yoksa nükleer savaşı gündem dışı bir konu olarak görüyorum.”‘TÜRKİYE KATKI SUNMAYA HAZIR’
AK Parti Dış İlişkiler Başkan Yardımcısı Burhan Kayatürk, Türkiye’nin iki ülke arasındaki gerilimin giderilmesi için katkı sunmaya hazır olduğunu vurgularken, Pakistan’ın Türkiye’nin arabuluculuğuna her zaman sıcak baktığını ancak Hindistan’ın ise bu konularda oturmaya da hazırlıklı olmadığını söyledi. Kayatürk, “Hindistan hem BM Güvenlik Konseyi’nin kararını uygulamamakta hem de her çatışmadan hemen önce veya sonra ilk BM’ye müracaat eden ülke olmuştur. Şu ana kadar dört çatışma olmuştu, bu çatışmadan önce, dört çatışmanın üçünde de Hindistan başvurmuş ve Pakistan’ı şikayet etmiştir” diye konuştu.
Kaynak: AFP 2018 / NARINDER NANU
