Ülkemizde domates olmazsa olmaz gıda maddesi haline mi geldi?
HAYIR.
Yüzde 40 tarımla uğraşan, kendine yeten bir ülke konumundan, başkasının buğdayına, bakliyatına muhtaç duruma düştük…
Geçen yıllarda Rusya, Türkiye’den 24 tarım ürününün ithalatına engeller getirmişti.
Bunların içinde domates de vardı. Rusya ile domates krizi buradan doğdu.
Geçen gün Soçi’de domates yine sınıfta kaldı.
Ama Rusya Türkiye ilişkilerinin ekonomik ve ticari ayağında ‘prensipte’, siyaset açısından kritik önemdeki mayıs ayı diplomasi trafiğinin ilk mühim ayağı atlatıldı..
2014 yılında Rusya’dan, 4.4 milyon ziyaretçi geldi.3.4 milyar dolar turizm gelirimiz vardı.
2015 yılında te ziyaretçi sayısı 3.6 milyon, turizm geliri 2.5 milyar dolar oldu.
2016 yılında ziyaretçi sayısı 866 bine, turizm geliri 550 milyon dolara geriledi.
Rusya’ya ambargo öncesi yılda 350 bin ton domates ihraç ediyorduk.
Yıllık ihracat geliri 195 milyon dolardı.
Onun için domates, bir ara 12TL’yi gördü.
Domates ekonomi gündeminin başından inmez oldu.
Bu arada; Enflasyonun suçlusunun domates olduğu genel kabul gördü.
Domates fiyatı tarlada üç kuruş, markette beş kuruş muhabbeti bitmiyor.
Rusya domates almayınca tarımda üreticinin perişan duruma düştüğüne, ihracat gelirinde büyük gerileme olduğuna inanmaya başladık.
Türkiye’de domatesi 12 milyon ton üretiyoruz..
Üretici, tarla fiyatının düşük olmasından, tüketici market fiyatının yüksek olmasından şikâyetçi…
Domatesin 1/3’ü işleniyor. İşlenen domatesin % 80’i salçaya, % 15’i konserveye, % 5’i ketçap ve meyve suyuna gidiyor.
Kalan 8 milyon ton domates, taze olarak büyük ölçüde içeride tüketiliyor.
Taze domatesin 2015 yılında 543 bin tonu ihraç edildi.
Rusya ambargosu toplam domates ihracatının 2016 yılında 480 bin tona düşmesine neden oldu.
Tüm ülkelere yapılan domates ihracatından elde edilen gelir 297 milyon dolardan 238 milyon dolara geriledi.
Rusya’ya hiç domates satamazsak kaybımız 195 milyon dolardır.
Domates de çiftçinin elinde kalmaz, domatesin fiyatı da enflasyonu yukarı itecek derecede pahalı olmazdı.
Domates muhabbeti devam edecek gibi görünüyor…
